قَالَ رَسُولُ اللهِ ﷺ : اَلصَّمْتُ سَيِّدُ الْأَخْلَاقِ وَمَنْ مَزَحَ اسْتُخِفَّ بِهِ. (فيض)
رسول الله أفنديمز ( ﷺ ) بيوردولر : صوصمق ( فايداسى اولمايان شيلرى قونوشمامق ، كوزل ) آخلاقيك باشى در . كيم ( جوق ) ميزاح يابارسه ( إنسانلر طرافندان ) حفيفه آلينر . "
Resûlullah Efendimiz sallallâhü aleyhi ve sellem buyurdular: Susmak (faydası olmayan şeyleri konuşmamak, güzel) ahlâkın başıdır. Kim (çok) mizah yaparsa (insanlar tarafından) hafife alınır.”
(Münâvî, Feyzu’l-Kadîr)
Hicrî: 17 Muharrem 1445 Fazilet Takvim
LATİFE YAPMAKTAKİ ÖLÇÜ
Latife; bir hakikati, alay, eziyet ve zulüm kastı olmaksızın mizah yollu ifade etmektir.
Peygamber Efendimiz sallallâhü aleyhi ve sellem, çok güldüren, kalbi katılaştıran, zikrullâhı ve dinin mühim işlerini unutturan, karşısındakine eziyet veren, hasede sebep olan, vakarı ve ağırbaşlılığı gideren, bâtıl ve yalan olan latifeleri yasaklamıştır. Böyle zararları olmayan latifeler ise mübahtır. Ashâb-ı Kirâm’ın gönüllerini hoş tutmak için, Peygamber Efendimiz (s.a.v.) de bazen latife yapmışlardır.
Ebû Hüreyre radıyallâhü anh’ten şöyle rivâyet olundu:
“Ashâb-ı Kirâm, ‘Yâ Resûlallah! (Bizi latife yapmaktan menettiğiniz hâlde) siz, bize neden latife yapıyorsunuz, bunun hikmeti nedir?’ diye suâl ettiler. Resûlullah Efendimiz (s.a.v.) de ‘Ben (latife yaparım ama) haktan başkasını konuşmam.’ buyurdular.” Yani; siz de latife yaparken doğruyu söylerseniz, bunda bir mahzur yoktur, buyurmak istemişlerdir.
Âlimlerimiz, bu hadîs-i şerîften anlaşılacağı üzere latife yoluyla da olsa yalan söylemenin haram olduğuna hükmetmişlerdir.
Peygamber Efendimiz (s.a.v.), söylenilen sözü, iyi dinlemeye teşvik etmek için bazen latife ile Hazret-i Enes’e, “Ey, iki kulak sahibi!” diye seslenirlerdi.
Enes bin Mâlik (r.a.)’ten şöyle rivâyet olunmuştur:
“Bir zât, Peygamber Efendimiz sallallâhü aleyhi ve sellem’den bir binek istedi. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) de o zâta (latife ile): ‘Muhakkak ben seni, bir dişi deve yavrusuna bindireceğim.’ buyurdular. O zât da: ‘Yâ Resûlallah! Ben deve yavrusunu ne yapayım (ona binemem ki!)’ dedi. Bunun üzerine Peygamber Efendimiz sallallâhü aleyhi ve sellem, ‘Bir deveyi, ancak dişi bir deve doğurmaz mı?’ buyurdular.”
Bu hadîs-i şerîfte de şuna işaret vardır: Bir kimseye bir latife yapıldığında, eğer o kimse latifeyle ne kastedildiğini anlamazsa o kimseyi, “Ne anlamaz adamsın!” gibi ifadelerle rencide etmeyip latifeden muradın ne olduğunu izah etmek gerektir.
Hicrî: 17 Muharrem 1445 Fazilet Takvim
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder