OSMANLI’DA SIBYAN MEKTEBLERİ

قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: اِقْرَؤُوا الْقُرْآنَ فَإِنَّهُ يَأْتِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ شَفِيعًا لِأَصْحَابِهِ. (م)

رسول الله  ( ﷺ )  بيوردولر  :  قرآن كريمى اوقويونوز ، جونكى او قيامت كونى آصحابنه ( يعنى اونى اوقويان و حكملريله عمل أدنلره ) شفاعتجى اولرق كلجكدر  . "

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) buyurdular: Kur’ân-ı Kerîm’i okuyunuz. Çünkü o, kıyamet günü ashâbına (yani onu okuyan ve hükümleriyle amel edenlere) şefaatçi olarak gelecektir.”

 (Sahîh-i Müslim)

Hicrî:   13   Zilhicce    1442    Fazilet Takvim

 

OSMANLI’DA SIBYAN MEKTEBLERİ

 

Osmanlı Devleti’nde beş-altı yaşındaki çocukları okutmak için açılmış olan ilk tahsil müesseselerine “sıbyan mektebi” adı verilmiştir. Hemen her mahallede bir tane bulunduğu için halk dilinde “mahalle mektebi” adıyla da anılırdı.

Fâtih Sultan Mehmed Han, kendi adını taşıyan caminin dört bir tarafına her türlü yardım müesseselerini kurduğu sırada bunlar arasında bir de sıbyan mektebi yaptırmayı ihmal etmemiştir. Bu mektebe ancak yetim çocukların, yetim bulunmazsa fakirlerin çocuklarının alınmasını şart koşmuştur.

Hazret-i Fâtih’in oğlu Sultan İkinci Bayezid Han, camiinin kuzey tarafına yaptırmış olduğu mektebin vakfiyesinde:

“Ve muallimhâneyi dahi yetimlerin talimi ve fakirlerin çocukları için vakfetti ki onlara mektebhanede muallim ve halife olanlar Kur’ân-ı Kerîm öğretirler.” denildikten sonra şu kayıtlar da konulmuştur:

“Ve bir sâlih hâfız, namazın rukünlerini ve şartlarını iyi bilen, sıbyan talimine münasip ve kâdir bir kimse, muallimhanede yetimlerden ve fakirlerin çocuklarından otuz kişiye Cuma günü hariç diğer günlerde Kur’ân-ı Kerîm okutsun. En güzel şekilde öğretsin ve geçmiş derslerini dinlesin. Namaza ait meseleleri okutsun. Talim ve terbiyeye muhtaç olanları, dine uygun şekilde terbiye etsinler. Hizmetinde daima ciddiyetle gayret eylesin. Akşam evlerine gitmek üzere talebe salıverildiği zaman vakfedenin ruhu için ve yetimlerin tilâvetlerinin kabulü için dua ettirsin. Sâlih bir hâfız, yanında kalfa olsun; talebe okutmakta ve öğretmekte, geçmiş derslerini dinlemekte ve edeplendirmekte muallime daima yardım etsin.”

Sıbyan mektepleri, çocuklara Kur’ân-ı Kerîm okutmak, namaz kılma usullerini ve namazda okunacak âyetleri ve duaları öğretmek ve biraz da yazı yazdırmak gibi üç gaye ile kurulmuştur. Sıbyan mekteplerinde çocuklar parasız okurlar, üstelik hem yevmiye hem de elbise alırlardı. Ayrıca yiyecek ve içecekleri de ücretsizdi. Talebeler, senede bir defa da çeşitli yerlere ziyarete götürülürlerdi.

Hicrî:   13   Zilhicce    1442    Fazilet Takvim

 

SİTEDEKİ KONU BAŞLIKLARINI GÖRMEK İÇİN TIKLAYINIZ"