“Her kim
Ramazan ayında hak olduğuna inanarak ve riya karıştırmayarak Allah rızası için
kâim olursa (teravih kılarsa) onun geçmiş günahları bağışlanır.” (Hadîs-i Şerîf
Müttefekun aleyh)
TERÂVÎH
NAMAZI NASIL KILINIR?
Terâvîh
namazı Ramazan ayına mahsûs yirmi rek’atten ibâret bir sünnet-i müekkededir. Bu
namaza Peygamber Efendimiz (s.a.v.) ile dört halîfesi (rıdvânullâhi aleyhim)
devâm etmişlerdir.
Terâvîhin
cemâatle kılınması da sünnet-i kifâyedir.
Mescidlerde
terâvîh namazı cemâatle kılındığı hâlde bir özrü olmaksızın cemâati terk edip
bu namazı evinde kılan kimse fazîleti terk etmiş olur. Bu kimse evinde cemâatle
kılsa cemâat sevâbını alırsa da mesciddeki cemâatin fazîletine eremez. Çünkü
mescidlerin fazîleti daha fazladır.
Terâvîh
namazını her iki rek’atte bir selâm vererek on selâm ile bitirmek daha
fazîletlidir. Dört rek’atte bir selâm da verilebilir.
Terâvîh
namazı iki rek’atte bir selâm verilince akşam namazının iki rek’at sünneti gibi
kılınır. Dört rek’atte bir selâm verilince yatsı namazının dört rek’at sünneti
gibi kılınır.
Cemâatle
kılındığı zaman cemâat hem terâvîhe hem de imâma uymaya niyet eder. İmam da
kırâati âşikâre (sesli) okur.
Terâvîh
namazında imâmın güzel sesli olmasından ve hızlı okumasından ziyâde okuyuşunun
düzgün olmasına îtinâ gösterilmelidir.
Bir kimse
imâm yatsı namazını kıldırıp terâvîhe başlamış olduğu sırada mescide gelse önce
yatsı namazını kılar sonra terâvîh için imâma uyar. Terâvih son bulunca noksan
rek’atleri tamamlar. Sonra da vitir namazını kendi başına kılar. Evlâ olan
budur. Bununla beraber vitir namazını imam ile beraber kılıp sonra terâvihi
tamamlasa da câiz olur.
Terâvih
namazını imam ile kılmayan kimse vitir namazını imâm ile kılabilir.
İmâm ve cemâat
yatsı namazını cemâatle kılmamış olursa yalnız terâvîh namazını cemâatle
kılamazlar. Çünkü terâvihin cemâatı farzın cemâatına tâbidir.
Terâvîh
-orucun değil- vaktin sünnetidir. Mâzeretinden dolayı oruç tutamayanlar
terâvîhi kılmalıdırlar.
“Nice oruç tutanlar
vardır ki orucundan onlara kalan sadece açlık ve susuzluktur. Nice (gece
ibâdeti için) kalkanlar vardır ki onların bundan hisseleri (ancak)
uykusuzluktur.” (Hadîs-i Şerîf Sünen-i İbn-i Mâce)
RAMAZAN AYI
ORUCVE TERAVİH’İN FAZİLETİ
“Nice oruç
tutanlar vardır ki orucundan onlara kalan sadece açlık ve susuzluktur.
Nice (gece
ibâdeti için) kalkanlar vardır ki onların bundan hisseleri (ancak)
uykusuzluktur.” (Hadîs-i Şerîf Sünen-i İbn-i Mâce)
Peygamber
Efendimiz (s.a.v.) buyurdular:
•
Âdemoğlunun yaptığı her amel(in sevabı) on mislinden yedi yüze kadar katlanır.
Allâhü Teâlâ şöyle buyuruyor: Ancak oruç hariç. Çünkü oruç benim içindir ve
onun mükâfatını ben veririm. Zira oruç tutan benim için şehvetini yemesini
içmesini terk eder.
Oruç
cehenneme karşı kalkandır.
Oruçlu için
iki ferah (sevinç) vardır: Biri iftar yaptığı zamanda diğeri de Rabb’ine
kavuştuğu zamandadır.
Oruçlunun
ağız kokusu Allah katında misk kokusundan daha güzeldir.”
• “Ramazan
ayının ilk gecesi olduğunda şeytanlar ve azgın cinler zincire vurulur Cehennem
kapıları kapanır hiçbir kapısı açılmaz cennet kapıları açılır ve hiçbir kapısı
kapanmaz. Bir nidacı: ‘Ey hayır işlemek isteyen gel. Ey günah işleyecek olan
günahtan vazgeç.’ diye nida eder çağırır.
(Ramazan
ayında) Allâh’ın cehennemden âzât ettiği kulları vardır. Bu Ramazan’ın her
gecesi böyledir.”
• “Kim
faziletine inanarak ve mükâfâtını sadece Allâh’tan ümid ederek terâvih namazını
kılarsa geçmiş günahları bağışlanır.
• Kim
faziletine inanarak ve mükâfâtını sadece Allâh’tan ümid ederek ramazan orucunu
tutarsa geçmiş günahları bağışlanır.
• Kim
faziletine inanarak ve mükâfâtını sadece Allâh’tan ümid ederek kadir gecesini
ihya ederse geçmiş günahları bağışlanır.”
• “Kim ki
yalan sözü ve yalan işi bırakmazsa Allâhü Teâlâ o kimsenin yemeyi içmeyi
bırakmasına bir kıymet vermez..”
• Ramazan
ayın(da günahlar)dan sakınınız. Çünkü diğer zamanlarda olmadığı kadar sevaplar
kat kat verilir. Günahlar da böyle kat kattır.
Kaynak : Fazilet Takvimi
Teravih Namazı
Teravih, Arapça tervîha kelimesinin çoğulu olup "rahatlatmak,
dinlendirmek" gibi anlamlara gelir.
Ramazan ayına mahsus olmak üzere
yatsı namazından sonra kılman sünnet namazın her dört rekatının
sonundaki oturuş, tervîha olarak adlandırılmış, sonradan bu kelimenin
çoğulu olan teravih kelimesi ramazan gecelerinde kılınan nafile namazın
adı olmuştur.
Teravih, sünnet-i müekkededir. Kadın ve erkek için
orucun değil ramazan ayının sünnetidir.
Teheccüt namazı 12 rekatı
geçmediği halde, teravih namazı yirmi rekattır.
Yatsı namazı
kılındıktan sonra ve vitirden Önce kılınır. Teravihin cemaatle
kılınması sünnet-i
müekkededir.
Teravih on selâm ile veya beş selâm ile kılınır ve beş tervîha
(dinlenme) yapılır. Yani her iki rekatta ve ya her dört rekatta bir selâm verilip, her dört
rekatta bir istirahat edilir. ve
vitir namazı cemaatle kılınır.
Teravih namazı yirmi rek'attır.
Erkekler ve kadınlar için sünnet-i
müekkededir.
Ramazan ayında kılınır.
Hastalık veya yolculuk sebebiyle
oruç tutamayan kimselerin de teravih namazını kılmaları sünnettir.
Teravih namazının câmide cemaatle kılınması sünnettir ve sevabı çoktur.
Evde de tek başına veya cemaatle kılınabilir. Ancak câmide kılmak daha
faziletlidir.
Peygamber efendimiz şöyle buyurmuştur:
"Faziletine inanarak ve mükâfatını umarak Allah rızası için Ramazan
gecelerini ibadetle geçiren (teravih namazını kılan) kimsenin geçmiş
günahları bağışlanır."
Teravih Namazının Kılınışı:
Teravih namazı yatsı namazından sonra kılınır. Yatsıdan önce kılınması
caiz değildir. Vitir namazı Ramazan ayında teravihten sonra kılınır.
Teravihden önce de kılınabilir.
Yirmi rek'at olan teravih namazı her iki rek'atın sonunda selâm
verilerek kılındığı gibi, dört rek'atta bir selâm verilerek de kılınır.
Her iki durumda da namaza devam edilir ve yirmi rek'at tamamlanır.
Teravih Namazı Nasıl Kılınır?
Teravihi en faziletli kılma şekli, 10 selâm ile ikişer rek`atlar halinde kılmaktır. Yaygın olan kılma şekli ise, 4 rek`atta bir selâm vermek suretiyle kılmaktır. 6 rek`atta bir selâm vererek de kılınabilir.
Teravihi iki rek`atta bir oturmak suretiyle tek selâmla 20 rek`at birden kılmak da mümkündür. Ancak gece namazlarını 8 rek`attan çok olarak bir selâmla kılmak mekruh olduğundan teravihi de bu tarzda kılmamalıdır.
Teravih kaç selâmla kılınırsa kılınsın, iki rek`atta bir mutlaka oturarak kılınmalıdır.Eğer iki rek`attan sonra oturmayıp 4 rek`atta bir oturulmuş ise, o 4 rek`atlar iki rek`at sayılır. Selâm verilmese bile, her iki rek`at sonunda mutlaka oturulmalıdır.
* Teravih kelimesinde rahatlama mânası vardır. Bu sebeble 4 rek`at başında selâmdan sonra biraz oturularak rahatlanmalıdır. Bu süre içinde istiyen kendi kendine bir şeyler okur. Yahut tefekkür eder. Yahut da tesbihte bulunur. Bunlarda, namaz kılan kimse muhayyerdir. Memleketimizde ise, ekseriya müezzinler, cemaatın da iştirâkiyle sesli olarak salâvat okur, cehrî zikir yaparlar.
* Teravih namazı dörder dörder kılınıyorsa ilk oturuşta Tehıyyat`dan sonra salâvatlar da okunur. Bu, sünnet-i müekkededir. Hattâ bâzı müctehidlere göre farzdır. Cemaat usansa bile, imam bunları terkedemez. Ayrıca 3. rek`atın başında da Fâtiha`dan önce yine Sübhâneke okunur.
* Teravihi hatim ile kılmak da sünnettir. Cemaate ağır gelmesi sebebiyle hatimle kılmak sünneti terkedilmez. Bir beldenin bir camiinde bu sünnet mutlaka yerine getirilmelidir.
* Yatsının farzını tek başına kılan kimse teravihi cemaatle kılabilir. Ancak yatsının farzı cemaatle kılınmadan teravihin cemaatle kılınması caiz olmaz.
* Cemaatin memnun olması için imamın kırâet ve rükünleri sür`atle yapması mekruhtur. Mes`ûliyet duygusu taşıyan bir imam, çabuk kıldırayım diye kırâeti anlaşılmaz hâle getirmekten, ta`dîl-i erkânı terkten, tesbih sayılarını üçten az yapmaktan kaçınır.
* Hatimle namaz kıldıran imam, hatmi Ramazan-ı şerîf`in 27. gecesi tamamlamalıdır. Hatimle kılınmıyorsa Fîl sûresinden aşağısını okumak, tek sûre ve karışık âyetler okumaktan daha faziletlidir. Böylece rek`at sayısı da daha kolay bilinir.
* Bir özür olmaksızın teravihi oturarak kılmak câiz ise de, fazilet ve sevabını azaltır. İmam kendisinde özür olsun olmasın teravihi oturarak kıldırabilir. Cemaat ise ayakta kılarlar. Ancak ayrılık olmasın diye cemaatın da oturarak kılmaları müstehab olur
Teravihi ve vitri başka başka imamlarla kılmak câizdir
* Uyku iyice bastırmış halde teravih kılmak mekruhtur.
* Vitir ile teravih arasında biraz oturmak da müstehabdır.
* Teravihi cemaatle kılan, vitri de cemaatle kılacağı gibi, yalnız başına da kılabilir.
* Teravih namazının her iki rek`atında teravih namazına niyet etmek gerekmez. Çünkü 20 rek`attan ibaret teravih namazı, bir tek namaz hükmündedir. Bunun için namaza başlarken yapılan niyet kâfidir.
İki Rek'atta Bir Selâm Verilerek Teravihin Cemaatle Kılınışı:
Yatsı namazının farzı ve son sünneti kılındıktan sonra teravih namazına başlanır.
Namaz kıldıracak imam: "(Kalben) Niyet ettim Allah rızası için teravih namazını
kılmaya, bana uyanlara imam oldum" diye niyet ederek iftitah tekbirini
alıp ellerini bağlar.
İmam'ın arkasında kılan cemaat da "Niyet ettim Allah rızası için teravih
namazını kılmaya, uydum imama" diyerek niyet eder ve imamın tekbirinden
sonra "Allahü Ekber" diyerek tekbir alır ve ellerini bağlar.
Bundan sonra imam ve cemaat gizlice "Sübhâneke"yi okur. Sübhaneke'nin
okunması bitince, (Cemaat ayakta başka bir şey okumaz) imam gizlice
Eûzü-Besmele, açıktan fatiha ve bir sûre okur. Cemaatle birlikte rükû ve
secdeleri yaptıktan sonra ikinci rek'ata kalkılır.
Burada yine imam gizlice Besmele, açıktan da fatiha ve bir sûre okuyup cemaatle birlikte rükû ve secdeleri yaparak oturulur.
Bu oturuşta imam ve cemaat "Ettehiyyatü, Allâhümme salli, Allâhümme
bârik ile Rabbenâ âtina..." duasını okuyarak selâm verirler. Böylece iki
rek'at kılınmış olur.
Ayağa kalkılarak tarif ettiğimiz şekilde ikişer rek'at kılınmaya devam
edilerek yirmi rek'at tamamlanır. Bundan sonra üç rek'atlı vitir namazı
da cemaatle kılınır.
İki Rek'atte Bir Selâm Verilerek Teravihin Tek Başına Kılınışı:
"Niyet ettim Allah rızası için teravih namazını kılmaya" diyerek niyet
edilir ve aynen sabah namazının iki rek'at sünneti gibi kılınır.
Yirmi rek'at tamamlanıncaya kadar ikişer rek'at kılmaya devam edilir, teravih bitince de vitir namazı kılınır.
Dört Rek'atta Bir Selâm Verilerek Teravihin Cemaatle Kılınışı:
Namazı kıldıracak imam ve cemaat yukarıda tarif ettiğimiz gibi niyet
ederek iftitah tekbirini alır ve ellerini bağlar. İmam ve cemaat gizlice
Sübhaneke'yi okuduktan sonra (Cemaat başka birşey okumaz) imam gizlice
Eûzü-Besmele, açıktan fatiha ve bir sûre okuyup rükû ve secdeleri
yaparak ikinci rek'ata kalkılır.
Burada imam gizlice Besmele'yi, açıktan fatiha ve bir sûre okuyup rükû
ve secdeleri yapar ve otururlar. İkinci rek'atın sonundaki bu ilk
oturuşta imam ve cemaat "Ettehiyyatü, Allâhümme salli ve Allâhümme
barik" okur ve üçüncü rek'ata kalkarlar.
Üçüncü rek'atın başında hem imam, hem de cemaat gizilce Sübhaneke'yi
okur. Sonra imam gizlice Eûzü-Besmele, açıktan fatiha ve bir sure okur.
Sonra rükû ve secdeleri yaparak dördüncü rek'ata kalkarlar.
İmam gizlice Besmele'yi, açıktan da fatiha ve bir sure okuyarak yine rükû ve secdeler yapılıp oturulur.
Bu oturuşta da imam ve cemaat "Ettehiyyatü, Allâhüme salli, Allâhümme
barik, Rabbenâ âtina...." okuduktan sonra selâm verirler. Böylece
teravih namazının ilk dört rek'atı kılınmış olur.
Bundan sonra ayağa kalkılarak tıpkı tarif ettiğimiz gibi dörder rek'at kılınmaya devam edilerek yirmi rek'at tamamlanır.
Sonra da cemaatle vitir namazı kılınır.
Dört Rek'atta Bir Selâm Verilerek Teravihin Tek Başına Kılınışı:
"(Kalben) Niyet ettim Allah rızası için teravih namazını kılmaya" diye niyet
edilir ve aynen ikindi namazının sünneti gibi kılınır. Aradaki fark
sadece niyetin değişik olmasıdır. Böylece dörder rek'at kılınarak yirmi
rek'at tamamlanır. Bunun peşinden de vitir namazı kılınır.
Osmanlı döneminde Enderun usulü teravih namazı ?
Enderun usulü teravih
namazı, Osmanlı iç teşkilatında, sarayda, Hırka-i Saadet'te, saray
camileri, büyük cami ve dergahlarda kılınırmış. Zamanla Anadolu'daki
camilere de yayılmış. Uzmanlar, kaynağını Buhurizade Mustafa Itri
Efendi'ye (1712) dayandırıyor.
Enderun usulü, iki şekilde uygulanıyor.
Birincisi imam müezzin
topluluğunu makam geçkileri (1) ile yönlendirir, ikincisinde ise makamlar
arasındaki geçkileri (1) müezzinler sağlar. İlk gecede müezzinler geçkileri (1)
sağlar. Fatiha'dan sonra okunan zamm-ı sureler rastgele seçilmiyor.
(1) geçki; bir makamdan diger makama geçiş
Manalarına
bakılarak tertip ediliyor.
Örneğin rahmet ayetleri, tesbih ayetleri ya
da Hz. Muhammed (sav)'den bahseden ayetler tercih ediliyor.
İlk on günde
Ramazan ayına ulaşmaktan duyulan sevincin dile getirildiği ilahiler,
İkinci on günde Allah'tan rahmet ve merhamet niyaz eden ilahiler
söyleniyor.
Son on günde ise Ramazan'ın uğurlanmasından duyulan hüzünlü
ilahiler meşk ediliyor.
TERAVİH NAMAZININ FAZİLETİ
H.Z Ali bin Ebu Talip diyorki :
Efendimizden, teravih namazi`nin faziletinden ve verilecek sevaptan sual
olundugunda Efendimiz buyurdular ;
1.gecesi
teravih kılan, anasından doğduğu gün gibi tertemiz olur.günahtan eser kalmaz,kul ve
hayvan hakkı hariç, O haklari yerine getirmek gerekir.
2.
gecesi teravih kılan, ana babası imanla ölmüşse Allah onları magfiret
eder.
3.
gecesi teravih kılan, Bir melek ona nida edip ‘amelin Allah katında makbul
oldu,geçmiş günahların bağışlandı ’müjdesini verir.
4.
gecesi teravih kılan, Kuran-ı kerim,bozulmaya ugramamis Allah
katinda makbul olan İncil,tevrat ,Zebur ve kitab-i munirleri okumuş gibi
sevaba nail olur.
5.
gecesi teravih kılan,Haremi Kabe’de meescid-i nebiy ve aksa’da kılınan
namazlar gibi sevap kazanır.
6.
gecesi teravih kılan,Beytül-mamuru tavaf etmiş sevabı verilir.taşlar ve
ağaçlar onun için istiğfar eder.
7.
gecesi teravih kılan, Hz.Musa’nın(a.s.) Firavun ve Hamman’a karşı yaptığı
mücadelede Hz.Musa’ya yardım etmiş sevabı verilir.
8.
gecesi teravih kılan,İbrahim halilullah’a verilen sevap verilir.
9.
gecesi teravih kılan,Allah habib olur.yani Allah o kulunu sever.
10.
gecesi teravih kılan,dünyanın ve ahretin hayırlı rızkları ile merzuk
kılınır.
11.
gecesi teravih kılan,öldüğü gün anasından doğduğu gibi tertemiz rabbina
vasil olur.
12.
gecesi teravih kılan,mutlu ve kutlu kimse mahşer yerine, yüzü ayınOndørdu
gibi parlak mutlu gelir.
13.
gecesi teravih kılan,kıyamet günü Arasat meydanında korkulardan emin olur.
14.
gecesi teravih kılan,bütün melekler kıldığı namaza şahadet ederler,o kimse
kıyamet günü hesaptan kurtulur.
15.
gecesi teravih kılan,Arş ve kürsiyi hamil olan melekler salat ederler.
16.
gecesi teravih kılan,cehennemden azâd olduğuna dair berat verilir ve
cennete gider.
17.
gecesi teravih kılan,Embiya Aleyhisselama verilen sevaptan verilir.Bir
teravih mukabili verilen bu mukafatlar cok gørulmemelidir, butun bu
mazhariyetlerin neden ileri geldigini bir dusun ! Cumle enbiyaya bu mukafatlar
bildirilince; Ummeti muhammede gipta edip “ Ya rabbi keske
bizleri ummeti muhammedden kilsaydin “ demislerdir.
18.
gecesi teravih kılan,bir melek “ey Allah’ın sevgili kulu Allah
senden,anandan ve babandan razı oldu”.der.
19.
gecesi teravih kılan,Firdevs-i ala derecesi verilir.
20.
gecesi teravih kılan,şehitler ve Salihler mertebesi verilir.
21.
gecesi teravih kılan,cennette nurdan bir köşk hazırlanıp ihsan olunur.
22.
gecesi teravih kılan, kıyamet günü üzüntü ve sıkıntıdan azad edilmişlerden
olur.
23.
gecesi teravih kılan,cennette bir şehir bina edilir ve o sehir o kulun
ismi ile isimlenir.
24.
gecesi teravih kılan,kişinin o gece 25 duası kabul olunur.
25.
gecesi teravih kılan,kabir azabı kaldırılır,kabir azabı görmez.
26.
gecesi teravih kılan,40 yıl ibadet etmiş sevabı verilir.
27.Bu
gece umulur ki Kadir gecesidir.80 yıl ibadet etmiş gibi olur.Korkunc
sırat köprüsünden yıldırım gibi geçer.
28.
gecesi teravih kılan, cennet-i ala da bin derece verilir.
29.
gecesi teravih kılan,bin defa hac edip bin haccı kabul olmuş sevabı alır.
30.
gecesi teravih kılan,kula Allah c.c. “Ey kulum,cennetime
gir,cennet meyvalarımdan ye,selsebil ırmağında yıkan,Kevser ırmağından su
iç,ben senin Allah’ınım sende benim kulumsun”. diye hitap eder.
صلاة التراويح قيام رمضان
تعريف التراويح
هي الصلاة التي تصلى جماعة في ليالي رمضان، والتراويح جمع ترويحة، سميت بذلك لأنهم كانوا أول ما اجتمعوا عليها يستريحون بين كل تسليمتين، كما قال الحافظ ابن حجر رحمه الله، وتعرف كذلك بقيام رمضان.
حكمها
سنة، وقيل فرض كفاية ، وهي شعار من شعارات المسلمين في رمضان لم ينكرها إلا مبتدع، قال القحطاني رحمه الله في نونيته:
وصيامنا رمضان فرض واجب وقيامنا المسنون في رمضـان
إن التراويـح راحـة في ليله ونشاط كل عويجز كســـلان
والله ما جعل التراويح منكـراً إلا المجوس و شيعـة الشيطان
قال شيخ الإسلام ابن تيمية رحمه الله: (ولكن الرافضة تكره صلاة التراويح).1
دليل الحكم
قيام رمضان في جماعة مشروع سنه رسول الله صلى الله عليه وسلم ولم يداوم عليه خشية أن يفرض، عن عائشة رضي الله عنها أن رسول الله صلى الله عليه وسلم خرج ليلة من جوف الليل فصلى في المسجد، وصلى رجال بصلاته، فأصبح الناس فتحدثوا، فاجتمع أكثر منهم، فصلى فصلوا معه، فأصبح الناس فتحدثوا فكثر أهل المسجد من الليلة الثالثة، فخرج رسول الله صلى الله عليه وسلم فصٌلِّي بصلاته، فلما كانت الليلة الرابعة عَجَزَ المسجد عن أهله حتى خرج لصلاة الصبح، فلما قضى الفجر أقبل على الناس فتشهد ثم قال: أما بعد فإنه لم يخف عليِّ مكانكم، ولكني خشيتٌ أن تفرض عليكم فتعجزوا عنها، فتوفي رسول الله صلى الله عليه وسلم والأمر على ذلك".2
ولما مات رسول الله صلى الله عليه وسلم وأٌمن فرضها أحيا هذه السنة عمر رضي الله عنه، فقد خرج البخاري في صحيحه عن عبد الرحمن بن عبد القاري أنه قال: "خرجت مع عمر بن الخطاب رضي الله عنه ليلةً في رمضان إلى المسجد فإذا الناس أوزاع متفرقون يصلي الرجل لنفسه، ويصلي الرجل فيصلي بصلاته الرَّهط، فقال عمر: إني أرى لو جمعت هؤلاء على قارئ واحد لكان أمثل، ثم عزم فجمعهم على أٌبي بن كعب، ثم خرجت معه ليلة أخرى، والناس يصلون بصلاة قارئهم، قال عمر: نعم البدعة هذه، والتي ينامون عنها أفضل من التي يقومون ـ يريد آخر الليل ـ وكان الناس يقومون أوله".3
قلت: مراد عمر بالبدعة هنا البدعة اللغوية، وإلا فهي سنة سنها الرسول صلى الله عليه وسلم وأحياها عمر الذي أٌمرنا بالتمسك بسنته: "عليكم بسنتي وسنة الخلفاء الراشدين المهديين من بعدي عضوا عليها بالنواجذ" الحديث.
وعن عروة بن الزبير أن عمر رضي الله عنه جمع الناس على قيام شهر رمضان، الرجال على أبي بن كعب ، والنساء على سليمان بن أبي حثمة.4
وروي أن الذي كان يصلي بالنساء تميم الداري رضي الله عنه.
وعن عرفجة الثقفي قال: "كان علي بن أبي طالب رضي الله عنه يأمر الناس بقيام رمضان ويجعل للرجال إماماً و للنساء، فكنت أنا إمام النساء".5
وعن أبي هريرة رضي الله عنه قال: "كان النبي صلى الله عليه وسلم يرغب في قيام رمضان من غير أن يأمرهم بعزيمة".6
ورحم الله الإمام القحطاني المالكي حيث قال:
صلى النبي به ثلاثاً رغبة وروى الجماعة أنها ثنتان
تعريف التراويح
هي الصلاة التي تصلى جماعة في ليالي رمضان، والتراويح جمع ترويحة، سميت بذلك لأنهم كانوا أول ما اجتمعوا عليها يستريحون بين كل تسليمتين، كما قال الحافظ ابن حجر رحمه الله، وتعرف كذلك بقيام رمضان.
حكمها
سنة، وقيل فرض كفاية ، وهي شعار من شعارات المسلمين في رمضان لم ينكرها إلا مبتدع، قال القحطاني رحمه الله في نونيته:
وصيامنا رمضان فرض واجب وقيامنا المسنون في رمضـان
إن التراويـح راحـة في ليله ونشاط كل عويجز كســـلان
والله ما جعل التراويح منكـراً إلا المجوس و شيعـة الشيطان
قال شيخ الإسلام ابن تيمية رحمه الله: (ولكن الرافضة تكره صلاة التراويح).1
دليل الحكم
قيام رمضان في جماعة مشروع سنه رسول الله صلى الله عليه وسلم ولم يداوم عليه خشية أن يفرض، عن عائشة رضي الله عنها أن رسول الله صلى الله عليه وسلم خرج ليلة من جوف الليل فصلى في المسجد، وصلى رجال بصلاته، فأصبح الناس فتحدثوا، فاجتمع أكثر منهم، فصلى فصلوا معه، فأصبح الناس فتحدثوا فكثر أهل المسجد من الليلة الثالثة، فخرج رسول الله صلى الله عليه وسلم فصٌلِّي بصلاته، فلما كانت الليلة الرابعة عَجَزَ المسجد عن أهله حتى خرج لصلاة الصبح، فلما قضى الفجر أقبل على الناس فتشهد ثم قال: أما بعد فإنه لم يخف عليِّ مكانكم، ولكني خشيتٌ أن تفرض عليكم فتعجزوا عنها، فتوفي رسول الله صلى الله عليه وسلم والأمر على ذلك".2
ولما مات رسول الله صلى الله عليه وسلم وأٌمن فرضها أحيا هذه السنة عمر رضي الله عنه، فقد خرج البخاري في صحيحه عن عبد الرحمن بن عبد القاري أنه قال: "خرجت مع عمر بن الخطاب رضي الله عنه ليلةً في رمضان إلى المسجد فإذا الناس أوزاع متفرقون يصلي الرجل لنفسه، ويصلي الرجل فيصلي بصلاته الرَّهط، فقال عمر: إني أرى لو جمعت هؤلاء على قارئ واحد لكان أمثل، ثم عزم فجمعهم على أٌبي بن كعب، ثم خرجت معه ليلة أخرى، والناس يصلون بصلاة قارئهم، قال عمر: نعم البدعة هذه، والتي ينامون عنها أفضل من التي يقومون ـ يريد آخر الليل ـ وكان الناس يقومون أوله".3
قلت: مراد عمر بالبدعة هنا البدعة اللغوية، وإلا فهي سنة سنها الرسول صلى الله عليه وسلم وأحياها عمر الذي أٌمرنا بالتمسك بسنته: "عليكم بسنتي وسنة الخلفاء الراشدين المهديين من بعدي عضوا عليها بالنواجذ" الحديث.
وعن عروة بن الزبير أن عمر رضي الله عنه جمع الناس على قيام شهر رمضان، الرجال على أبي بن كعب ، والنساء على سليمان بن أبي حثمة.4
وروي أن الذي كان يصلي بالنساء تميم الداري رضي الله عنه.
وعن عرفجة الثقفي قال: "كان علي بن أبي طالب رضي الله عنه يأمر الناس بقيام رمضان ويجعل للرجال إماماً و للنساء، فكنت أنا إمام النساء".5
وعن أبي هريرة رضي الله عنه قال: "كان النبي صلى الله عليه وسلم يرغب في قيام رمضان من غير أن يأمرهم بعزيمة".6
ورحم الله الإمام القحطاني المالكي حيث قال:
صلى النبي به ثلاثاً رغبة وروى الجماعة أنها ثنتان
أيهما
أفضل للمرء، أن يصلي القيام في جماعة أم في بيته ؟
إذا أقيمت صلاة التراويح في جماعة في المساجد،فقد ذهب أهل العلم في ذلك مذاهب:
.1 القيام مع الناس أفضل، وهذا مذهب الجمهور، لفعل عمر رضي الله عنه، ولحرص المسلمين على ذلك طول العصور.
.2 القيام في البيوت أفضل، وهو رواية عن مالك وأبي يوسف وبعض الشافعية، لقوله صلى الله عليه وسلم :" أفضل صلاة المرء في بيته إلا المكتوبة".21
.3 المسألة تختلف باختلاف الأشخاص، فمن كان حافظاً للقرآن ذا همة على القيم منفرداً ولا تختل الصلاة في المسجد بتخلفه فصلاته في الجماعة والبيت سواء، أما إذا اختل شرط من هذه الشروط فصلاته مع الجماعة أفضل.
إذا أقيمت صلاة التراويح في جماعة في المساجد،فقد ذهب أهل العلم في ذلك مذاهب:
.1 القيام مع الناس أفضل، وهذا مذهب الجمهور، لفعل عمر رضي الله عنه، ولحرص المسلمين على ذلك طول العصور.
.2 القيام في البيوت أفضل، وهو رواية عن مالك وأبي يوسف وبعض الشافعية، لقوله صلى الله عليه وسلم :" أفضل صلاة المرء في بيته إلا المكتوبة".21
.3 المسألة تختلف باختلاف الأشخاص، فمن كان حافظاً للقرآن ذا همة على القيم منفرداً ولا تختل الصلاة في المسجد بتخلفه فصلاته في الجماعة والبيت سواء، أما إذا اختل شرط من هذه الشروط فصلاته مع الجماعة أفضل.
أجر من صلى مع الإمام حتى ينصرف في رمضان
ليس هناك حد لعدد ركعات القيام في رمضان، فللمرء أن يقيمه بما شاء، سواء كانت صلاته في جماعة أو في بيته ، ولكن يستحب لمن يصلي مع جماعة المسلمين أن ينصرف مع الإمام ويوتر معه، لحديث أبي ذر يرفعه إلى النبي صلى الله عليه و سلم: "إن القوم إذا صلوا مع الإمام حتى ينصرف كتب لهم قيام تلك الليلة".22
قال أبو داود رحمه الله: (سمعت أحمد يقول: يعجبني أن يصلي مع الإمام ويوتر معه، قال: وكان أحمد يقوم مع الناس ويوتر معهم(
من فاته العشاء
إذا دخل الإنسان المسجد ووجد الناس قد فرغوا من صلاة العشاء وشرعوا في القيام، صلى العشاء أولاً منفرداً أومع جماعة وله أن يدخل مع الإمام بنية العشاء فإذا سلم الإمام قام وأتم صلاته، واختلاف لا يؤثر، لصنيع معاذ وأقره الرسول صلى الله عليه وسلم حيث كان يصلي العشاء مع الرسول صلى الله عليه وسلم ويأتي فيصلي بأهل قباء العشاء حيث تكون له هذه الصلاة نافلة، وليس له أن يشرع في التراويح وهو لم يصل العشاء
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder