Hadîs-i Şerîf:
“Kim soğan, sarımsak ve pırasa yerse (ağzında bunların kokusu
olduğu halde) bizim mescidimize yaklaşmasın. Zira melekler de insanların
rahatsız olduğu şeylerden rahatsız olurlar.”
(Hadîs-i Şerîf,
Sahîh-i Müslim)
Hicrî:20 Safer 1434 •Fazilet
Takvim
ENDERÛN ADABI
Osmanlı Devletinde İdârî ve askerî kadronun yetiştirildiği Enderun mektebinde tenbih edilen adaba uygun olmayan bazı hal ve hareketler:
• Büyüklerin huzurunda, topluluk içinde burnunu, kulağını veya dişlerini temizlemek,
• Soğan, sarımsak, pastırma gibi yiyeceklere çok fazla rağbet etmek,
• Büyüklerden ve ihtiyarlardan evvel yemeğe başlamak ve yemeği, etrafındakileri nefret ettirecek şekilde yemek; gözü başkalarının yemeğinde olmak; elini sofraya silkmek ve ekmek kırıntılarını döküp dağıtmak; yemek esnasında geğirmek ve yemekten sonra elini ve ağzını layıkıyla temizlememek,
• Arkadaşlarının yanında kaşınmak ve silkinmek, çamaşırlarını geç değiştirmek ve üstünü başını kirletmek; elbiselerini güzelce kullanmayıp kırışık, buruşuk, yırtık ve perişan bir halde giyinmek.
• Kadınlara mahsus renk ve şekilde elbiseler giymek,
• Uluorta tırnaklarını kesmek, (Perşembe veya Cuma günlerinde ve tenha bir mahalde keser),
• Bu âlemin faniliğini unutup gurur ve kibre kapılmak,
• İftira, yalan ve mübalağalı söz söylemek,
• Laubali ve edebe aykırı hareket etmek,
• Birbiriyle sohbet esnasında kötü ve fena sözler sarf etmek; edepsiz bir lisan ile arkadaş yahut hizmetçiyi veya her kim olursa olsun hiç icap etmediği halde azarlayarak onu hakir ve zelil görmek,
• Düşünmeden ağzına geleni söylemek ve sert muamelede bulunmak,
• Vefasızlık, dikkatsizlik, hak bilmezlik, kabalık, insaniyetsizlik, cimrilik, münafıklık ve hasetçilik etmek,
Bunlar adaba uygun değildir.
• Abdest, yemek ve ayak havlularını her gün, olmazsa iki günde bir mutlaka değiştirmeli.
• Memuriyete nail olunursa, ihtiyaç sahiplerine elden gelen yardımı yapmakta kusur etmemelidir.
Hicrî:20 Safer 1434 •Fazilet
Takvim
Hadîs-i Şerîf:
“Evlerinizde Kur’ân-ı Kerîm’i çok okuyunuz. Zira içinde Kur’ân-ı
Kerîm okunmayan evin hayrı az, şerri çok olur ve içindekilere de rızık
darlığı olur.”
(Hadîs-i Şerîf, Sünen-i Dârekutnî)
Hicrî:21 Safer 1434 •Fazilet
Takvim
ENDERÛN ADABI
Osmanlı devletinde idârî ve askerî kadronun yetiştirildiği Enderun mektebinde âdaba uygun olmadığı tenbih edilen bazı esaslar;
• Sakat ve hastalıklı olanlarla alay etmek,
• Halkı boş yere meşgul etmek,
• Herkesi kendine baktırmak için kahkaha ile gülmek,
• Tavırlarıyla, hal ve hareketiyle ve diliyle akranlarını küçük görmek,
• Arkadaşının ihtiyacı olan bir şeyi verebilmesi mümkün iken vermemek ve izinsiz olarak birisinin velev ki bir çöpünü almak,
• Arkadaşının elde edeceğini düşündüğü rızka, refaha ve sair nimetlere bizzat veya vasıta ile gizli veya aşikâr mâni olmak,
• İşlerinde ihmalkârâne davranmak,
• Arkadaşına ait elbise ve benzeri eşyalara hırsla göz dikmek ve haset etmek,
• Hocalarına, yaşlılara ve ilim erbabına saygısızlık etmek, haysiyet ve insaniyet dairesi dışında atıp-tutmak,
• Kibirlenmek, itibar elde etmek için sahip olmadığı sıfatları kendine mal edip halkı aldatmaya çalışmak,
• İnsanlık vakar ve ağırbaşlılığına hiç yakışmayacak şekilde yüzsuyu dökmeye tenezzül etmek,
• Maddi imkânı olmadığı halde zenginmiş ve refah içindeymiş gibi görünmek için borçlanıp insanları dolandırmak,
• Tam olarak bilmediği bir hususta münakaşaya girmek,
• Fikrini isbat için inadında ısrar ederek etrafındakileri bıktırıp usandırmak,
• İnatçı bir şahsı yumuşaklıkla ikna etmeye çalışmak yerine kaba saba davranarak işi çekişme ve kavgaya vardırmak,
• Şunun bunun yürüyüşünü taklit ederek insanları hakir görmek…
Bunlar adaba uygun değildir.
Hicrî:21 Safer 1434 •Fazilet
Takvim
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder