18 Haziran 2025 Çarşamba

ŞEMSEDDİN SÂMİ BEY’İN EMSÂL İSİMLİ ESERİNDEN


عَنْ أَبِي بَرْزَةَ الْأَسْلَمِيِّ قَالَ : قُلْتُ يَا رَسُولَ اللهِ دُلَّنِي عَلَى عَمَلٍ يُدْخِلُنِي الْجَنَّةَ قَالَ: أَمِطِ الْأَذَى عَنْ طَرِيقِ النَّاسِ. (الادب المفرد)

رسول الله أفنديمز ( ﷺ ) بيوردولر : محقق إنسانلريك أك خيرلسى ، آلطينيك ويا دوه سنيك صرطنده ويا يايا اولرق الله يولنده أؤلنجيه قدار جالشاندر . "

Ebû Berzete’l-Eslemî radıyallâhü anh dedi ki::  Resûlullah sallallâhü aleyhi ve sellem’e ‘Yâ Resûlallah! Beni Cennet’e koyacak bir ameli, bana gösteriniz, delâlet ediniz’ dedim. ‘İnsanların yolu üzerinden onlara zarar verecek şeyleri kaldır.” buyurdular.

(Buhârî, el-Edebü’l-Müfred)

Hicrî:  22  Zilhicce   1446  Fazilet Takvim

 

 

ŞEMSEDDİN SÂMİ BEY’İN EMSÂL İSİMLİ ESERİNDEN

 

Şemseddin Sâmi Bey, Osmanlı’nın son devirlerinde yaşamış edip, mütercim, dil ve lügat âlimidir. Kamûs-ı Fransevî, Kamûsu’l-A’lâm ve Kamûs-ı Türkî gibi mühim eserleri vardır. Hikmetli sözleri ihtivâ eden Emsâl isimli eserinde şöyle yazmıştır:

  • Büyük hikmetler, veciz sözlerde bulunur. Kelâmın en güzeli, sade ve kısa olup kolay anlaşılan ve manası ise derin ve dakîk (ince) olanıdır.
  • Bir topluluğun servetinden, sanayisinden ve ticaretinden evvel ahlâkı düşünülmelidir. Çünkü güzel ahlâk, insaniyetin esasıdır.
  • İnsân-ı kâmilin kalbi dâima hüzünlü olsa da yüzü her vakit mütebessimdir.
  • Bazı insanlar, şeref ve şan arzusunda bulunur, haysiyetsizlikten korkar. Bununla beraber kötü işler yapmaktan da çekinmez. Bu ise rutubetten korkulduğu hâlde bataklığı mesken edinmeye benzer.
  • Vakti iyi idare etmeli; çünkü ömür, vakitten ibarettir.
  • Üç hâlde, makbul olan haslet vardır: Kendisi fakirlik hâlindeyken de muhtaçlara yardım edebilmek; hiddet hâlindeyken de doğruyu söylemek; ceza vermeye yahut intikama gücü yetmesine rağmen affetmek.
  • Ehil olmayan bir kimseye mevki ve itibar vermek, bir kese inciyi çöplüğe atmaya benzer.
  • İnsanlara verebileceğin en büyük hediye, tatlı sözdür.
  • Bedene temizlik nasıl lâzımsa ruha da ilim ve mârifet öyle lâzımdır.
  • Keder ile sevincin haddi yoktur. Bir insan, ufak bir makama geçtiği için sevincinden nüzûl (inme) isabet edecek olur. Sonra daha büyük makama geçemediği için kederinden telef olur.
  • İdare ve tasarruf ile kullanılan az servet, tasarrufsuz kullanılan hazinelerden faydalıdır.

Bir milletin ıslahı husûsunda terbiyenin yaptığını, kanun yapamaz.

Hicrî:  22 Zilhicce  1446  Fazilet Takvim

 

 

SİTEDEKİ KONU BAŞLIKLARINI GÖRMEK İÇİN TIKLAYINIZ"

 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder